Sunday 1 March 2020

Kie estas centro de Rusio?



Iam mi aŭdis pri miskompreno, okazinta ĉe alilandanoj, vizitantaj Rusion; renkontinte en interparolo esprimon “centra Rusio”, ili decidis, ke temas pri Siberio. Mapo de nia lando efektive povas krei tian impreson, tamen la afero estas en tio, pri kia centro temas. Geografia centro de Rusio vere troviĝas en Siberio (pli ĝuste – sur lago Vivi en Krasnojarska regiono), tamen kiam oni parolas ruslingve “centa Rusio”, oni parolas ne pri la geografia, sed pri la historia centro de ĝi, kaj tiu situas tute ne malproksime de ĝia ĉefurbo, inter riveroj Volgo kaj Okao.


Slavoj venis sur ĉi tiun teritorion en la dua duono de la 1-a jarmilo de nia erao, kaj en la 12-a jarcento post disfalo de la unueca regno de Rjurikidoj ĉi tie formiĝis potenca Vladimir-Suzdala princlando, kiu rivalis kun aliaj centroj de povo en Rusujo. Post la mongola invado en la 13-a jarcento ĝi disfalis je apartajn regnojn, kiuj konkuris inter si por supera loko. En la 15-a jarcento ĉi tiun lukton fine gajnis Moskvo, kiu unuigis sub sia povo ĉiujn landojn de nordorienta kaj norda Rusujo, kreinte tradicion de ŝtateco, kiu daŭras ĝis nun. Citaĵo, kiu troveblas en la anglalingva Vikipedio, bone resumas signifon de ĉi tiu lando por la rusia historio:

Vladimir-Suzdal is traditionally perceived as a cradle of the Great Russian language and nationality.

(Vladimir-Suzdalan princlandon oni tradicie rigardas kiel lulilon de la moderna rusa lingvo kaj nacieco).

Mapo de la rusaj landoj en 1237.

Mapo de la rusaj landoj en 1237. La teritorio de Vladimir-Suzdala princlando havas rozan koloron./Vikimedia Komunaĵo.

Kaj, kompreneble, dum sia longa historio ĉi tiu lando akumulis en si trezorojn de arta kreado. Distinga trajto en arkitekturo de nordorienta Rusujo estas uzado de blanka kretŝtono, kiu ebligas facile ĉizi sur ĝi bareliefojn. Tiaj bareliefoj ornamas mondekonatajn monumentojn de Vladimir kaj Suzdal, kiuj apartenas al la Monda heredaĵo de Unesko. En la 1960-aj jaroj la vizitindajn lokojn de centra Rusio kunligis zono "La Ora ringo", kiu estas unu el plej popularaj kursoj por rusiaj kaj alilandaj turistoj.

Preĝejo de la Kovrofesto ĉe la rivero Nerl.

Preĝejo de la Kovrofesto ĉe la rivero Nerl – unu el la plej famaj kaj belaj preĝejoj, konstruitaj en Rusio – estas neelĉerpebla fonto de inspiro por fotoartistoj, kiuj strebas trovi harmonion inter la naturo kaj homa kreitaĵo./Vikimedia Komunaĵo.

La kremlo en Rostov la Granda vintre.

Ĉi tiu foto de la kremlo en Rostov la Granda aspektas enkorpiĝo de prezento, kiun en la mondo oni havas pri “Patrino-Rusujo”./Vikimedia Komunaĵo.

Do, malfermante ĉi tiun projekton, mi esperas, ke ĝi helpos al ĉi tiu lando dividi sian belon kun la tuta mondo.

Ĉi tiu atrikolo unue aperis en projekto Moskvio.

No comments:

Post a Comment