La preĝejo de Boriso kaj Glebo en Kidekŝa

Hodiaŭ estas nia unua vizito al la vidindaĵoj de la Ora ringo, fama turisma vojo tra la centro de Rusio. Dank' al interreta televidkanalo Prizyv el Vladimira provinco ni vizitos la preĝejon de Boriso kaj Glebo en Kidekŝa, konstruitan en 1152 fare de princo Georgo la Longbraka omaĝe al la ĉielaj protektantoj de la Rusa lando.

Interesaj faktoj

La menciata en la video legendo evidente estas malfrua, ĉar laŭ informo de la kroniko princo Boriso ne forveturis malproksimen de Kievo post la morto de sia patro, do li ne povis vojaĝi kune kun la frato tra ĉi tiu loko. Tamen Glebo ja povis traveturi ĝin, ĉar lia apanaĵo estis urbo Murom en la sudo de la nuntempa Vladimira provinco.

Arkosolio (ruse аркосолий, de latina arcosolium) estas arkoforma niĉo, en kiu oni situigis sarkofagon. En mezepoka Rusujo oni vaste uzis ilin por entombigado de nobelaj homoj en temploj.

Informtabulo, kiu videblas en la video je 04:57, tekstas, ke la destra figuro sur la fresko “La sanktaj virinoj en la paradiza ĝardeno” estas martirino Maria, protektantino de la edzino de princo Boriso. Verŝajne, temas pri Maria el Ĉemara Cezareo, kristana martirino de la 3-a jarcento (jen informo en la angla).

Omfalo – speciala loko en preĝejo, kie staris episkopo dum certaj momentoj de diservo – estis konata en Rusujo en la 11-12-aj jarcentoj, tamen ĉiuj aliaj ekzemploj troviĝas en temploj de la sudaj kaj la okcidentaj landoj, sur la nuntempaj teritorioj de Ukrainio kaj Belorusio.

Narteksoj aperis en la tempo de frua kristanismo, kiel lokoj, kiujn povis eniri paganoj kaj prepariĝantoj al bapto. Tamen en la moderna ortodoksa eklezio nartekso estas loko por certaj diservoj; pro tio en la 19-a jarcento oni aldonis ĝin al la preĝejo de Boriso kaj Glebo.

Boriso kaj Glebo sur ikono de la 14-a jarcento en Tretjakova galerio. Princoj Boriso kaj Glebo estis filoj de princo Vladimiro, baptanto de Rusujo. Post lia morto en 1015 inter liaj heredantoj ekflamis lukto por povo; lia plejaĝa filo Svjatopolko kaptis la kievan tronon. Laŭ la rakonto de la kroniko, Boriso kaj Glebo ĵuris pri lojaleco al li, tamen Svjatopolko ordonis mortigi ilin, ĉar li antaŭtimis rivaladon (li mem, probable, estis adoptita filo de Vladimiro; tiu prenis de sia frato edzinon, kiu estis graveda je Svjatopolko). Meze de la 11-a jarcento Boriso kaj Glebo estis enkanonigitaj kiel ĉielaj protektantoj de la Rusa lando kaj ilia kulto rapide iĝis populara./Vikimedia Komunaĵo.